بورس انرژی
بورس انرژی چیست؟
بورس حامل‌های انرژی در واقع یک بورس کالایی است که زمینه لازم برای خرید و فروش حامل‌های انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر این کالاها را ایجاد می‌کند. منظور از حامل‌های انرژی در اینجا، گاز، بنزین، نفت، برق، زغال‌سنگ و... هستند که امکان انتقال انرژی را به‌صورت شیمیایی یا الکتریکی میسر می‌سازند.
مزایای بورس انرژی
وجود مزایای متعدد، موجب ترغیب اشخاص حقیقی یا حقوقی به سرمایه‌گذاری و سامان‌دهی و نظارت دقیق بر معاملات شده و کارایی بازار را به طور چشمگیری افزایش داده است. مزایای ثبت نام در بورس انرژی و انجام معاملات در آن، شامل موارد زیر هستند:
معافیت معاملاتی
یکی از مهم‌ترین مزایای فعالیت در بورس حامل‌های انرژی، معافیت مالیاتی است که شامل کالاهای معامله شده می‌شود. طبق قوانین بورس انرژی، تمام کالاهایی که در این بخش از بازار بورس پذیرفته شده و به فروش می‌رسند، شامل معافیت مالیاتی می‌شوند. به این ترتیب، تمامی کالاها در این بازار با اعمال معافیت ۱۰ درصدی مالیات به فروش می‌رسند.
معافیت از تشریفات مناقصه و مزایده
همه کالاهای پذیرفته شده در بازارهای بورس کالایی، بر اساس قانون توسعه ابزارهای مالیاتی جدید مشمول معافیت از تشریفاتی مانند مناقصه و مزایده می‌شوند. به این ترتیب، خرید و فروش کالاهای موجود در این لیست، نیازی به برگزاری مناقصه و مزایده و فروش از طریق وزارتخانه‌ها، نهادهای دولتی و سازمان‌های عمومی و اجرایی نخواهند داشت.
امکان بازاریابی کالاها
حضور در بازار بورس می‌تواند روش مطلوبی برای بازاریابی و عرضه کالاهای پذیرفته شده در بورس در رینگ داخلی و بین‌المللی باشد. در این راستا، کارگزاری‌ها و پلتفرم‌های مختلف معاملاتی می‌توانند اطلاع‌رسانی و شفاف‌سازی لازم را انجام داده و زمینه لازم برای عرضه کالاها در سطوح مختلف را ایجاد کنند.
تأمین مالی و پوشش ریسک
سرمایه موردنیاز سازمان‌ها و شرکت‌های عرضه‌کننده عضو بازار بورس از این طریق میسر می‌شود. در بازار مشتقات این امکان برای عرضه‌کنندگان میسر می‌شود که با چاپ و انتشار اوراق بهادار به جذب سرمایه و بودجه موردنیاز خود بپردازند. به این ترتیب، با استفاده از ابزارهای مختلف مالی می‌توان در بورس حامل‌های انرژی موفق به تأمین مالی شد. پوشش ریسک نیز در این بازارها با استفاده از ابزارهای مالی میسر می‌شود. به این صورت که خریداران می‌توانند قراردادهای اختیار خرید و فروش را خریداری کرده و مبلغ آن را پرداخت کنند. در نتیجه، از دارایی پایه و سرمایه خود در برابر نوسانات قیمت محافظت می‌کنند.
مدیریت ریسک
یکی دیگر از مزایای ثبت نام در بورس انرژی، امکان مدیریت ریسک برای عرضه‌کننده‌ها و خریداران این بازار با استفاده از ابزارهای مالی و قوانین بورس انرژی است. با توجه به چهارچوب‌ها و قوانین حاکم بر بورس، ریسک عملی نشدن تعهدات به شدت کاهش پیدا می‌کند. به این ترتیب، اعتماد طرفین افزایش یافته و تمایل به فعالیت در بورس حامل‌های انرژی افزایش پیدا می‌کند.
فعالیت در رأس یک شرکت بزرگ می‌تواند ریسک اقتصادی بزرگی را متوجه سهامداران و مدیران آن شرکت کند. حضور در بازار بورس می‌تواند امکان مدیریت ریسک را برای این اشخاص ایجاد کند. این امر باوجود خریدارانی که روحیه ریسک‌پذیری بالایی دارند میسر می‌شود.
وجود چهارچوب منظم
تمامی امور شامل ثبت نام در بورس انرژی، پذیرش، خرید و فروش، سپرده‌گذاری، تسویه حساب، تحول کالاها، پرداخت و... در چارچوبی مشخص و منظم انجام می‌گیرند و نظارت دقیق بر آن‌ها حاکم است. به این ترتیب، امکان تخلف و میزان ریسک معاملات به طور چشمگیری کاهش پیدا می‌کند.
قرارداد استاندارد
وجود قراردادهای استاندارد بورس حامل‌های انرژی از جمله مزایای مضاعف بر مزیت فعالیت در بخش‌های دیگر بورس است که شامل حال فعالان بورس حامل‌های انرژی می‌شود. انجام معاملات بر اساس استانداردها می‌تواند کیفیت کالاهای خرید و فروش شده در این بازار را تضمین کند.
کاهش هزینه‌ها
با حضور در این بازار بورس و معامله با بهره‌گیری از واسطه‌ای مانند شرکت بورس انرژی ایران، بخشی از هزینه‌های اضافی و سربار مانند هزینه حمل و نقل، بازاریابی و عقد قرارداد کاهش پیدا می‌کند. کاهش هزینه‌های معامله همچنین در افزایش تمایل به آموزش بورس انرژی و فعالیت در این بازار مؤثر است.